Onder schot...

“Stehen bleiben, Hände hoch oder ich schieße!”

Voor het zover is, ging er natuurlijk iets aan vooraf.

September 1959

Drie knulletjes 6 jaar oud worden door hun ouders afgeleverd op de lagere school. Hun eerste schooldag begint.

Gerrit, zoon van een douane ambtenaar, Ben zoon van een in Oeganda vermoorde gelukszoeker met een Duitse moeder en Wil zoon van een door een mijnongeluk getroffen dwarslaesie houwer-mijnwerker.

De zes volgende jaren beleven de drie knulletjes hun jeugd als vrienden op deze lagere school. Zeepkisten worden gemaakt, kop en staart geknikkerd, rolschaatsen en uiteindelijk zelfs op de fiets naar school. In de zesde hebben ze alle drie oog voor de twee mooiste meisjes van de school. Henriëtte en Inge; blond en zwart.

September 1965
Alle vijf gaan ze naar de Mulo. Hier volgen ze vier jaar lang weer ongeveer dezelfde opleiding. Nog steeds vrienden door dik en dun. Andere jongens waren niet belangrijk, maar des te belangrijker de ruime keus aan meisjes.

Voorjaar 1968
Stil daar komt iemand roept Ben. Ben en Wil waren op het afgesloten mijnterrein van de Willem Sophia mijn. Jaren langs de hoge schutting gegluurd om er achter te komen wat er allemaal op het terrein te zien was. Vandaag was het dan zo ver. Ze waren over de schutting geklommen en op onderzoek uit gegaan.

“Hey, wat moet dat daar?” horen we opeens iemand roepen. “Wegwezen!” Maar waar heen zo snel. De schutting is hoog en …. toch maar de sprong gewaagd. Ben komt redelijk goed terecht, maar Wil komt op een schuin aflopend grasveld terecht en voelt meteen een stekende pijn in zijn enkel.  Lopen ging toen nog strompelend. 
“Kom snel naar huis, dan breng ik je op de fiets naar jouw huis!” zei Ben. Toen hadden de jongens vaak geen fietsendrager achter op de fiets, maar het was stoer om er één voor op de fiets te hebben. Daar zat Wil dan benen vooruit en handen op de rug om het stuur te omklemmen om er niet van af te vallen als Ben waggelend door het gewicht door de straten fietste.

Thuis gekomen toch maar even naar de weekend dokter. Ene dokter Michels stelde vast dat het slechts een lichte verstuiking was en dat het na een weekje rustig aan en koelen wel goed zou komen. Een week op de bank bracht totaal geen verbetering. Dan de week erna naar de eigen huisarts dr. v.d. Haterd. Een man met kolenschoppen van handen. Hij tikte met zijn vlakke hand “licht” onder de enkel en Wil gilde het uit van de pijn. “Gebroken! Meteen naar het ziekenhuis!” was zijn diagnose.

De weken gingen voorbij en de leraar frans haalde Wil thuis op om naar school te gaan. Wil haalde voor het eerst een 10 op zijn rapport voor frans. Wat kon hij anders doen dan leren. Er op uit trekken met de jongens zat er niet.

Negen weken later
Het gips mocht er af. Het was woensdag. “Wel stevige schoenen aan en rustig aan doen!” was het advies van de dokter op de gipskamer.
Lopen ging helemaal niet. Alles was stijf! Bergschoenen aan en de volgende dag toch maar op de fiets naar school. De eerste keer weer.
Vrijdag weer met z’n vijven naar school. Het was vrijdag, mooi weer en de jongens hadden eigenlijk geen zin om naar school te gaan. Wat doe je dan? Spijbelen natuurlijk! De meisjes gingen wel braaf.

Op de fiets ging het van Heerlen richting Brunssummerheide. Met het mooie weer was een tochtje over de heide met als hoogtepunt de waterpoel de Roode Beek ideaal. Wat nu? “Laten we door fietsen en kijken of we vliegtuigen kunnen spotten bij Teveren! We kunnen dicht bij het einde van de landingsbaan komen. Er loopt een openbare weg langs!”
Zo gezegd zo gedaan.

Aangekomen bij de plek was er niets te beleven. “Hey, daar zijn barakken! Laten we daar een kijkje gaan nemen!” De fietsen werden uit het zicht in de greppel langs het hekwerk gedumpt. We konden schuifelend onder het hekwerk door en zo’n 50 meter verder lagen de barakken. In hun fantasie zagen ze allerlei oorlogsmateriaal en vliegtuigen in de barakken staan. Niets was echter minder waar. Wat oude afgedankte spullen was alles wat ze tegenkwamen.
​
​Ondertussen sloop, zonder dat ze er erg in hadden, een militaire politie agent dichterbij. Hij had tijdens zijn controleronde bewegingen gezien en in deze jaren was er veel onrust in Duitsland en was men alert op aanslagen van allerlei groeperingen. Een van deze groepen was de later in 1970 opgerichte RAF. Vooral in de studentenbeweging ontstond er aan het eind van de jaren zestig steeds meer onvrede over het feit dat veel bestuurders uit het nazi-tijdperk nog steeds 'waakten' over de fundamenten van de (West-)Duitse samenleving. 

“Stehen bleiben, Hände hoch oder ich schieße!” hoorden Gerrit, Ben en Wil opeens achter zich. Snel werden de handjes omhoog gestoken en draaiden ze zich om naar hun belager. 
“Mitkommen!” 

De jongens werden onder bedreiging van een getrokken pistool voor de MP-er uitgestuurd, over de landingsbaan, naar het twee kilometer verder gelegen kantorencomplex. Wil had moeite met zijn pas van gips ontdane enkel. Het tempo lag redelijk hoog. Militair weten er de pas in te houden! 

Na dat de jongens zich hadden moeten legitimeren, wat ze uiteraard niet konden. Geen van hen had een paspoort of iets bij zich. Toen was alles nog heel gewoon en kon je nog zonder ID over straat. Douane en politie werd ingeschakeld. Via een busje ging het toen naar de grens in Scherpenzeel. Hier werden de jongens uitgeleverd aan de Nederlandse grensambtenaren. De slagboom ging na grondig verhoor open en konden ze tegen schemer Nederland weer binnen stappen. 

Naar huis.
De fietsen lagen nog in de greppel langs de weg aan het begin van de landingsbaan. Zonder konden ze natuurlijk niet naar huis. Dus dat werd lopen. Wil’s enkel ging steeds meer pijn doen. Maar wat moet dan moet! Zo stoer waren ze ook wel. De tocht naar de fietsen die 8,5 km verder weg lagen verliep nagenoeg in stilte, af en toe onderbroken door een passerende auto. 
De fietsen lagen er gelukkig nog en de fietstocht van zo’n 16 km naar huis werd in recordtempo afgelegd. 

​Deze ervaring zullen ze zich hun hele leven blijven herinneren! Inmiddels zijn ze 63 en ieder heeft zijn weg in de wereld gevonden.